Του Στέφ. Ανδριάνη* (Αναρτήθηκε 12/12/2015)
Η 40χρονη μεταπολίτευση, μετά την κατάρρευση της δικτατορίας το 1974, υπήρξε για τη χώρα η μεγαλύτερη περίοδος, με ειρήνη και δημοκρατική πολιτική ομαλότητα, από το 1821 μέχρι σήμερα.
Θεωρητικά τουλάχιστον, η χώρα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα
σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος…………..
Με το παρόν άρθρο, διατυπώνω την άποψή μου για το πώς και το γιατί στην περίοδο της μεταπολίτευσης -παρά τα θετικά- η χώρα οδηγήθηκε σε μια ιδιαίτερα καταστροφική πολιτική και οικονομική κρίση.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ 1933 – 1981
Το 1933 ήταν η τελευταία κυβέρνηση της δημοκρατικής παράταξης υπό τον Ελ. Βενιζέλο.
Τα επόμενα περίπου 50 χρόνια, μέχρι την έναρξη της εποχής ΠΑΣΟΚ το 1981, η εξουσία βασιζόταν στα συντηρητικά και ακραία συντηρητικά τμήματα της ελληνικής κοινωνίας.
Με καθεστώς βασιλείας ή χωρίς, η εξουσία εναλλασσόταν μεταξύ στρατιωτικών-φασιστικών δικτατοριών (Κονδύλης 1935, Μεταξάς 1936, συνταγματάρχες 1967) και εκλεγμένων δεξιών κυβερνήσεων.
Βασικό εργαλείο της εξουσίας, ένα βαθύ αυταρχικό κράτος, με κρατικά όργανα επιλεγμένα αποκλειστικά και μόνο από το συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας, μέσα από πελατειακές διαδικασίες.
Το σύνολο της δημοκρατικής παράταξης, που ξεπερνούσε το 50% του ελληνικού λαού, ήταν αποκλεισμένο στο πολιτικό και οικονομικό περιθώριο, μέσα από σκληρή αστυνομοκρατία, φακέλωμα των πολιτικών φρονημάτων και διώξεις.
Οι προϋπάρχουσες από συστάσεως του Ελληνικού κράτους παθογένειες, ανθούσαν ως δομικά στοιχεία της δεξιάς εξουσίας.
Η μόνη περίοδος με λιγότερο αυταρχικές κυβερνήσεις, ήταν αυτές της ΝΔ αμέσως μετά την 7ετή δικτατορία (1974-1981).
1981, ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ.
Το ΠΑΣΟΚ το 1981, σταμάτησε άμεσα το φακέλωμα και κατάργησε τις πολιτικές διακρίσεις βγάζοντας δύο σχεδόν γενιές πολιτών της δημοκρατικής παράταξης από τον αποκλεισμό.
Στην ουσία, είχαν απελευθερωθεί πλέον όλες οι πολιτικές και παραγωγικές δυνάμεις και άνοιγε ο δρόμος να μετασχηματιστεί η χώρα σε ευνομούμενη δημοκρατία και σύγχρονη οικονομία, πράγμα βέβαια που απαιτούσε κρατικό μηχανισμό πολύ υψηλότερης οργάνωσης και παραγωγικότητας.
Σε εκείνες τις συνθήκες η πλειονότητα των πολιτών της δημοκρατικής παράταξης, όπως ήταν αναμενόμενο σε ένα βαθμό, ως πρώτη πράξη άρσης των διακρίσεων θεωρούσε αυτονόητο το δικαίωμα: ‘’να μπούμε κι εμείς στο κράτος, όπως μπαίναν οι δεξιοί’’.
Το ΠΑΣΟΚ στο κρίσιμο αυτό θέμα είχε δύο επιλογές. Είτε να δρομολογήσει, την αναδιοργάνωση του κράτους με σύγχρονη αντίληψη και αξιοκρατία, είτε –αντίθετα- να το διατηρήσει ως είχε, διογκώνοντάς το με πολίτες της δημοκρατικής παράταξης.
Παραμένει αναπάντητο ερωτηματικό, αν πράγματι το ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με τις προεκλογικές επαγγελίες του και τη μεγάλη πολιτική ισχύ που διέθετε, μπορούσε να χτυπήσει άμεσα τις παθογένειες που κληρονόμησε και να ξεκινήσει την μεγάλη αλλαγή.
Ανεξάρτητα αν μπορούσε η όχι, είναι γεγονός ότι το μεγάλο βήμα της αναμόρφωσης του κράτους δεν ξεκίνησε ούτε το 1981, ούτε σε μεταγενέστερη φάση.
Το ΠΑΣΟΚ για την αποκατάσταση των αδικιών, άρχισε να διορίζει στο δημόσιο με άκριτη αντίληψη κρατισμού, χωρίς αξιοκρατία και με πελατειακές πρακτικές …αλά δεξιά.
Αντίθετα με το παρελθόν βέβαια, η νέα κυβέρνηση δεν έστειλε το συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας στο περιθώριο και δεν ξαναλειτούργησε ….’’πλατεία Κλαυθμώνος’’.
ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ
Το κράτος διογκώθηκε πάνω στα πελατειακά θεμέλια του κράτους της δεξιάς, με διορισμούς απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα καθ’ ύψος και πλάτος, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, με την προσθήκη μετά το ’82 μερικών κοινωνικών –όχι αξιοκρατικών- κριτηρίων.
Πολλοί αναλυτές σήμερα αποδίδουν –σωστά- την τρέχουσα καταστροφική κρίση στην ανεξέλεγκτη διόγκωση στη μεταπολίτευση προϋπαρχουσών επί μέρους παθογενειών του πολιτικού μας συστήματος όπως κομματισμός, λαϊκισμός, πελατειακός κρατισμός, διαφθορά κλπ.
Πράγματι, αυτές είναι οι παθογένειες-σκελετός της σημερινής κακοδαιμονίας.
Όμως αυτή η ανάλυση θεωρώ ότι τοποθετεί την εικόνα με το κεφάλι κάτω και πόδια επάνω, γιατί δεν εντοπίζει τη βασική αιτία που τις διόγκωσε.
Κατά την άποψή μου, η μία και μοναδική μήτρα-τροφοδότης που γιγάντωσε ολόκληρη τη βεντάλια των παθογενειών, ήταν το ανεξέλεγκτο άπλωμα μετά το 1981 των πελατειακών σχέσεων μεταξύ πολιτικής εξουσίας και πολίτη, σ’ όλη την έκταση των σχέσεων κράτους πολίτη.
Το ΠΑΣΟΚ, ανάλαβε τις πελατειακές πρακτικές που η δεξιά εξουσία εφάρμοζε στα συντηρητικά κοινωνικά στρώματα, δηλ στο 1/3 περίπου της κοινωνίας και τις άπλωσε σε πάνω από το 80%, της κοινωνίας και αυτό ήταν το ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ για τη μετέπειτα πολιτική, κοινωνική και οικονομική πορεία της μεταπολίτευσης.
Τις δεκαετίες που ακολούθησαν η συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών που άσκησαν κυβερνητική εξουσία από τη μια πλευρά και η –επίσης- συντριπτική πλειονότητα των πολιτών από την άλλη, έκαναν την ψήφο αντικείμενο ιδιοτελούς συναλλαγής.
Οι πολίτες, ανεξάρτητα από το κόμμα εξουσίας που ανήκαν, αντί να αναζητούν τους εντιμότερους και ικανότερους υποψήφιους, κατέληξαν να ψηφίζουν είτε υποψήφιους που θεωρούσαν ως καταλληλότερο ‘’ρουσφετολογικό εργαλείο’’ για προσωπική χρήση στην εξουσία, είτε υποψηφίους που ικανοποιούσαν με ακραίο λαϊκισμό εξωπραγματικές φαντασιώσεις (αιθεροβάμονες με ιδεοληψίες, διάφορους γραφικούς ‘’τσαμπουκάδες’’, κλπ).
Η ΝΔ ξαναβρέθηκε ‘’στο στοιχείο της’’ και μπήκε ακόμη πιο ενεργά στο πελατειακό παιχνίδι.
Ο δικομματισμός-διπολισμός που τις πρώτες δεκαετίες της μεταπολίτευσης χώριζε τα καφενεία σε ‘’πράσινα και μπλε’’, απλά έριχνε όλο και περισσότερο νερό στο μύλο των πελατειακών σχέσεων.
ΟΙ ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Μ’ αυτά τα κριτήρια ψήφου, πολύ γρήγορα διαμορφώθηκε στα κόμματα εξουσίας ένα στρώμα πολιτικών, που στη συντριπτική τους πλειονότητα, εξαντλούνταν στο να ‘’τρέχουν’’ μέσα από μια πολυδαίδαλη γραφειοκρατική διαχείριση της εξουσίας, τις πελατειακές εξυπηρετήσεις των ‘’πελατών’’ τους, δηλ.: πολιτών ψηφοφόρων, συντεχνιών και άλλων οργανωμένων ομάδων συμφερόντων.
Οι λίγοι, που προσπάθησαν και απόκτησαν τις απαιτούμενες ικανότητες και τεχνογνωσία για το πως δομείται ένα σύγχρονο κράτος, πως διαμορφώνεται ένα αποδοτικό παραγωγικό μοντέλο και πως παράγεται δημόσιος πλούτος, καθώς και το τι πραγματικά σημαίνει υψηλού επιπέδου διαπραγμάτευση στα διεθνή φόρα, δεν μπόρεσαν να επηρεάσουν τις εξελίξεις.
Φαύλος κύκλος! Ο πολίτης παζάρευε την ψήφο του για ατομικές εξυπηρετήσεις και ο υποψήφιος του έδινε απλόχερα υποσχέσεις για να κερδίσει θέση εξουσίας. Στη συνέχεια, μέσα από τη διαχείριση της εξουσίας, ο πολιτικός ανατροφοδοτούσε τα παζαριλίκια με τον ψηφοφόρο μέχρι τις επόμενες εκλογές. Σταθερή απάντηση των πολιτικών στις όποιες κριτικές; ‘’Έτσι θέλει ο λαός’’.
Τα πρόσωπα που εισερχόταν στην πολιτική δεν ήταν όλοι της ‘’πάστας’’ των πολιτικάντηδων και των ρουσφετολόγων, που βέβαια κυριαρχούσαν. Υπήρξαν και νέοι πολιτικοί σ’ όλα τα κόμματα εξουσίας που ξεκίνησαν το 1974 με όραμα μια άλλη Ελλάδα. Από τα κόμματα εξουσίας οι περισσότεροι απ’ αυτούς πολύ γρήγορα μπήκαν στο φαύλο κύκλο του πελατειασμού ή αποστασιοποιήθηκαν. Πολύ λίγοι έντιμοι και ικανοί έμειναν στην ενεργό πολιτική έξω από τις πελατειακές λειτουργίες.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ‘’ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ’’.
Η πρώτη και βασική παθογένεια που οι πελατειακές σχέσεις γιγάντωσαν, ήταν η οικονομική διαφθορά.
Ο εκμαυλισμός στις κοινωνικές και οικονομικές λειτουργίες της χώρας ήταν σε τέτοια έκταση που στο τέλος της 10ετίας του ’80, χρωμάτιζε πλέον τη λειτουργία του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Οι κυριότερες παθογένειες και στρεβλώσεις που εκτίναξε η κυριαρχία των πελατειακών σχέσεων (όπως θα αναφερθώ εκτενέστερα σε επόμενα άρθρα) είναι η κομματοκρατία, ο λαϊκισμός (σε γλοιώδη έκδοση που κατάντησε -χωρίς υπερβολή- το σύγχρονο ‘’όπιο του λαού’’), οι ακραίες συνδικαλιστικές στρεβλώσεις με κυρίαρχο τον άκριτο κρατικοσυνδικαλιστικό ‘’τσαμπουκά’’, η προβληματική παιδεία, ο προσανατολισμός της λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού στην υπηρέτηση των πελατειακών σχέσεων, ο εθισμός και η ανοχή μεγάλου ποσοστού πολιτών στη διαφθορά και στο ασύστολο πολιτικό ψέμα.
Το πολυσυζητημένο ‘’βρώμικο’’ 1989 δεν αφορούσε ένα μέρος μόνο, αλλά το σύνολο του τότε πολιτικού συστήματος.
Στην ουσία στη μεταπολίτευση η ελληνική αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία διαμορφώθηκε -κατά παγκόσμια πρωτοτυπία-, ως ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Δηλ. έναν τύπο δημοκρατίας ο οποίος έχει μεν ως εξωτερικά γνωρίσματα τα πλήρη δημοκρατικά δικαιώματα του πολίτη και τις ατομικές ελευθερίες, έχει όμως εσωτερικά, ορθάνοιχτα όλα τα κανάλια του εκμαυλισμού και της διαφθοράς.
Φυσικά υπάρχουν και χειρότεροι τύποι δημοκρατίας! ….Οι δημοκρατίες της ‘’μπανάνας’’.
Σε ότι αφορά τη διαφθορά και το πολιτικό ψέμα που είναι παγκόσμια και διαχρονικά φαινόμενα, η διαφορά ανάμεσα στη χώρα μας και στις σημερινές ευνομούμενες δημοκρατίες της δύσης, είναι ότι οι τελευταίες τα κρατούν υπό έλεγχο, ενώ εδώ στη χώρα που έδωσε στο δυτικό κόσμο την πρώτη δημοκρατία, διογκώθηκαν ανεξέλεγκτα και καταστροφικά στη μεταπολίτευση.
H ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ.
ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ
Α) Παραβλέψαμε ότι οι δημαγωγοί και οι ψηφοτσιφλικάδες-ρουσφετολόγοι πολιτικοί που πληθωρικά κατά συντριπτική πλειονότητα ψηφίζαμε, ήταν αδύνατο να είναι ταυτόχρονα, οι έντιμοι, οι ικανοί και αποτελεσματικοί πολιτικοί-τεχνοκράτες που χρειαζόταν η χώρα. Η φύση και οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες παράγουν ανά …αιώνα ελάχιστους πολιτικούς που να συνδυάζουν όλα μαζί τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Β) Αποδοκιμάσαμε μαζικά τους ελάχιστους έντιμους και ικανούς πολιτικούς όσες φορές από πραγματικό -και όχι υποκριτικό- ενδιαφέρον για τον πολίτη, επιχείρησαν κρίσιμες αλλαγές που όμως συγκρούονταν με τις αυταπάτες που είχαν καλλιεργηθεί. Πιο χαρακτηριστικές, του Μανόλη Δρετάκη για το φορολογικό, του Τάσσου Γιανίτση για το ασφαλιστικό, και όχι μόνο.
ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ
Το ‘’μαζί τα φάγαμε’’, φαίνεται να παραπέμπει -εκ του πονηρού- σε ίσες ευθύνες μεταξύ πολιτών και πολιτικών.
Όμως σε κάθε νέα βουλή δεν ήταν οι πολίτες που αναλάμβαναν συνταγματικές ευθύνες στη διαχείριση των κοινών. Οι βουλευτές ήταν εκείνοι που έδιναν τον όρκο ότι θα εκπληρώσουν ευσυνείδητα τα καθήκοντά τους με βάση το σύνταγμα, ως εκπρόσωποι του έθνους. Πόσοι από όσους κυβέρνησαν τον τήρησαν ;
Όμως και τα κόμματα της αριστεράς δεν ήταν απόντα. Τήρησαν, στάση υποκριτική και ακραία λαϊκίστικη.
Σύσσωμα, κατάγγελλαν τις πελατειακές κυβερνήσεις και τη διαφθορά, όμως αγκάλιαζαν άκριτα όλα τα ‘’παραπροϊόντα’’ της πελατειακής δημοκρατίας.
Οι αλόγιστες και προνομιακές παροχές που μοίραζαν οι πελατειακές κυβερνήσεις, χαρακτηριζόταν ‘’ψίχουλα’’ από την αριστερά, αλλά και ταυτόχρονα ‘’κατακτήσεις’’ των εργαζομένων, ενώ γνώριζε ότι προέρχονται από καταστροφικό υπερδανεισμό της χώρας και από τη διασπάθιση πολύτιμων πόρων ευρωπαϊκών πόρων για τη γεωργία.
Συμπερασματικά:
Α) Από τα κόμματα που κυβέρνησαν: Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών και των κομματικών στελεχών και νεολαιών, ζυμώθηκαν και συναλλάχτηκαν μέσα στην πελατειακή δημοκρατία.
Β) Από όλα τα κόμματα χωρίς εξαίρεση: Η συντριπτική πλειονότητα των αιρετών της αυτοδιοίκησης στους δήμους και στις περιφέρειες καθώς και των συνδικαλιστικών, κρατικοσυνδικαλιστικών και φοιτητικών φορέων, επίσης ζυμώθηκαν και συναλλάχτηκαν μέσα στην πελατειακή δημοκρατία.
Απείχαν μόνο εκείνοι, οι λίγοι, που η δημοκρατική τους συνείδηση και η παιδεία ήταν αλλεργική απέναντι στις πελατειακές εξαρτήσεις.
Η ΚΡΙΣΗ, OI ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ TΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ
Η καταστροφική κρίση που συνεχίζεται, δεν ήταν παρά η μοιραία συνέπεια της λειτουργίας ενός πολιτικού συστήματος που οι μειωμένες ικανότητες του, φάνηκαν πλέον ξεκάθαρα στην κρίση.
Από το 2010 μέχρι και σήμερα, οι πολυσυζητημένες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές εξαντλούνται απλά και μόνο σε αντιστάσεις στις περικοπές δημόσιων δαπανών που επιβάλλουν οι δανειστές και στην άρνηση των ιδιωτικοποιήσεων με βασικά επιχειρήματα διάφορα εθνολαϊκίστικα συνθήματα. Και μέχρι εκεί όμως! Δεν έχει φανεί πουθενά στον ορίζοντα εθνικό σχέδιο συνολικό, συγκροτημένο και ρεαλιστικό ως βάση συζήτησης στα ευρωπαϊκά όργανα για το πως θα παραχθεί πλούτος και πως θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας για να βγει η χώρα από την κρίση.
Από το 2010 μέχρι και σήμερα, όλα ανεξαίρετα τα κυβερνητικά κόμματα ισχυρίζονται ότι διαθέτουν στρατηγικά σχέδια αναδιάρθρωσης και νέο παραγωγικό μοντέλο για τη χώρα. Τελικά, προς ώρας, κανένα ουσιαστικό σχέδιο δεν έχει παρουσιαστεί.
Πόσοι άραγε από τους πολιτικούς των κομμάτων εξουσίας έχουν εμπειρία και τεχνογνωσία να καταρτίσουν τέτοια σχέδια; Θεωρώ ελάχιστοι, γιατί διαχρονικά η πλειονότητα αναλωνόταν και ‘’εκπαιδευόταν’’, κυρίως στο πώς να διαχειρίζεται και να σπαταλά εισαγόμενο χρήμα, δανικό ή δωρεάν, με πελατειακή φιλοσοφία και με ‘’εργαλεία’’ πληθωρικές ανέξοδες υποσχέσεις, ακραίους εθνολαϊκισμούς, ιδεοληψίες και ελκυστικές και φτιασιδωμένες φαντασιώσεις.
Το δυστύχημα είναι όλα αυτά δεν …εμφυτεύουν από μόνα τους στους πολιτικούς και στο διοικητικό μηχανισμό της χώρας την τεχνογνωσία, τις εμπειρίες και τις ικανότητες, να κατευθύνουν αποτελεσματικά μια παραγωγική οικονομία και να δομήσουν ένα επιτελικό κράτος που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις ή να διεξάγουν υψηλού επιπέδου διαπραγματεύσεις στα διεθνή φόρα για τα μείζονα θέματα της χώρας με αποτελεσματικότητα.
ΕΓΙΝΑΝ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΤΗ ΧΩΡΑ ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΔΡΟΜΟ.
Κανένα παρελθόν δεν μπορεί να μηδενιστεί.
Στα 41 χρόνια που πέρασαν από το 1974, η κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία σταθεροποιήθηκε και αποκαταστάθηκε η εθνική συμφιλίωση 25 χρόνια μετά τη λήξη του εμφύλιου το 1949.
Επίσης μετά το ’81 έγιναν αξιόλογες μεταρρυθμίσεις όπως το ΕΣΥ, το ΑΣΕΠ, τα ΚΕΠ, η αναδιοργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η Διαύγεια κ.α.
Οι πολιτικοί που κυβέρνησαν στην όποια αυτοκριτική τους διατείνονται ότι έκαναν και κάποια λάθη μέσα στο μεγάλο έργο που πρόσφεραν.
Δεν είναι αυτή πραγματικότητα!
Η πορεία της χώρας στο πέρασμα των δεκαετιών και η συνεχιζόμενη βαθειά πολύπλευρη καταστροφική κρίση από το 2010, δείχνει ότι παρά τα θετικά, η πορεία της χώρας ήταν σε λάθος κατεύθυνση.
Η χώρα πορευόταν στην παρακμή με ευνουχισμένη παραγωγική ζωντάνια και περιορισμένη δημιουργικότητα.
Το καμουφλάζ στη λάθος πορεία εξασφαλιζόταν με τα τεράστια ποσά που εισέρρεαν ανεξέλεγκτα στη χώρα -με ευθύνη και, της ΕΕ και των δανειστών- είτε ως δανικά είτε δωρεάν για τη αναδιάρθρωση της γεωργίας, τα οποία διασπαθιζόταν με απίστευτη ευκολία σε πολλές κατευθύνσεις και επίπεδα.
ΑΡΚΕΤΑ, ΜΕ ΤΑ ΑΚΡΑΙΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΜΦΥΛΙΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Μέσα από το κίνημα αγαναχτισμένων αρκετοί πολίτες κινήθηκαν προς την ακροδεξιά.
Εκτιμώ ότι είναι περιορισμένο το ποσοστό εκείνων που πραγματικά έλκονται και προσβλέπουν σε φασιστικές μορφές κρατικής εξουσίας από ιδεολογία. Στην πλειονότητα τους, ψηφίζουν κυρίως από αγανάχτηση αποδίδοντας, τη χρεοκοπία της χώρας γενικά και αδιακρίτως στους εκάστοτε ‘’τριακόσιους προδότες’’ της βουλής, πράγμα που είναι επικίνδυνα απλουστευτικό.
Σημειώνω ότι στα σχεδόν 200 χρόνια ελεύθερου βίου, οι διαμάχες για την εξουσία, έχουν ιστορικό δυόμισι εμφύλιων πόλεμων (1823-25, ‘’μισός’ εμφύλιος το 1916 και 1946-49) και 4 στρατιωτικών-φασιστικών δικτατοριών (1925, 1935, 1936,1967).
Άραγε αυτό που λείπει για να βγει σήμερα η Ελλάδα από την κρίση και να γίνει μια σύγχρονη χώρα, είναι ένα ακόμη φασιστικό καθεστώς, με ενδεχόμενο έναν ακόμη εμφύλιο πόλεμο;
Η ευρωπαϊκή ιστορία του τελευταίου αιώνα δείχνει διαφορετικούς δρόμους για την πρόοδο.
Οι πιο προηγμένες σήμερα –μικρές και μεγάλες- χώρες της Ευρώπης, πρώην αποικιοκρατικές ή όχι, μετά το σκοτεινό μεσαίωνα και τη φεουδαρχία, εφάρμοσαν αδιάκοπα, καθεστώς ευνομούμενης αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Ένα τύπο δημοκρατίας βασισμένο στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία εμπλουτισμένη με την κοινωνικοπολιτική αντίληψη, ‘’κυριαρχία του νόμου’’ κατά Max Weber (Γερμανός κοινωνιολόγος, πολιτικός, 1864-1920).
Πέτυχαν μεταπολεμικά, μέσα από εναλλαγή κεντροδεξιών και κεντροαριστερών κυβερνήσεων, τα υψηλότερα -παγκοσμίως- επίπεδα, ευημερίας, δίκαιου και κοινωνικού κράτους και αντιμετωπίζουν με λιγότερες ζημίες τις διεθνείς κρίσεις.
Αντίθετα, πάνω από τις μισές χώρες της Ευρώπης –αποικιοκρατικές ή όχι- οι οποίες κυβερνήθηκαν από καθεστώτα φασιστικά-δικτατορικά (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία), ή από μονοκομματικές λαϊκές δημοκρατίες (χώρες της Ανατολικής Ευρώπης), είναι σήμερα όλες ανεξαίρετα, λιγότερο ή περισσότερο προβληματικές. (Σχετ. άρθρο μου στην εφημ. ‘’Χαν. Νέα’’, 25/4/2013 και στην ιστοσελίδα μου ‘’www.aksiokratia.gr’’.
ΔΙΕΞΟΔΟΣ, ΜΟΝΟ ΜΕ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Το κλείσιμο της πόρτας στην πελατειακή δημοκρατία και η πορεία προς την ευνομούμενη δημοκρατία, δεν μπορεί να γίνει με πολιτικούς που κυριαρχούνται από ιδεοληψίες ή ακραίες αντιλήψεις αλλά ούτε και από εκείνους τους πολιτικούς, κομματικούς και συνδικαλιστές, οι οποίοι μπολιάστηκαν βαθειά με τις πρακτικές της πελατειακής δημοκρατίας και που τη διακόνησαν με αφοσίωση για δεκαετίες.
Η αλλαγή πορείας μπορεί να ξεκινήσει μόνο αν εμείς οι ίδιοι οι πολίτες, ο καθένας μέσα από το κόμμα που προτιμά, από αριστερά μέχρι δεξιά:
Α) Σταματήσουμε να προωθούμε, όπως μέχρι σήμερα, εκπροσώπους μας για τη βουλή ρουσφετολόγους, γλοιώδεις λαϊκιστές, ιδεοληπτικο-αιθεροβάμονες και ακραίους. Αν συνεχίσουμε να ψηφίζουμε υποψήφιους με τα ίδια κριτήρια όπως τις δεκαετίες που πέρασαν, μοιραία θα αναπαράγουμε στο μέλλον το ίδιο, πολύ χαμηλών ικανοτήτων πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης.
Β) Στραφούμε στην αναζήτηση και προώθηση προσωπικοτήτων με χαρακτηριστικά εντιμότητας, παιδείας και ικανοτήτων πολιτικού-τεχνοκράτη, όπως ενδεικτικά αναφέρω, του Μανόλη Δρετάκη, του Τάσσου Γιαννίτση, του Αλέκου Παπαδόπουλου, του (αείμνηστου) Αναστάσιου Πεπονή κα.
Δεν φαίνεται να υπάρχουν πολλοί τέτοιοι μέσα στη χώρα!
Αν όμως ως πολίτες μέσα στις κοινωνίες που ζούμε περάσουμε το μήνυμα ότι αναζητούμε τέτοιους αυριανούς πολιτικούς, εκτιμώ ότι θα ενθαρρυνθούν και θα εμφανιστούν αρκετοί, από το περιθώριο που προτιμούν μέχρι σήμερα.
Διαφορετικά, ματαιοπονούμε. Η κατάσταση στη χώρα δεν θα ανακάμψει και τα κόμματα εξουσίας και οι ηγεσίες τους θα συνεχίσουν να καλύπτουν τη μετριότητα τους πίσω από το στερεότυπο: ‘’αφού τέτοιοι μαζεύουν τα ψηφαλάκια, τέτοιους βάζουμε στα ψηφοδέλτια’’ και ο χορός της χώρας στον κατήφορο ‘’καλά θα κρατεί’’.
Tο ‘’κλειδί’’ για την αλλαγή της ‘’στόφας’’ των πολιτικών προσώπων που θα μας κυβερνούν στο μέλλον, είναι πλέον αποκλειστικά στο χέρι μας ως πολίτες. Διαφορετικά η χώρα δεν θα ανακάμψει και θα μείνουμε να διαπληκτιζόμαστε με ποιούς και ποιό ‘’πολιτικό πρόσημο’’ θα οδηγείται η χώρα στον κατήφορο, ο οποίος συνεχίζεται.
(Περισσότερα σε επόμενα άρθρα).
* Στέφανος Ανδριάνης, Αντισ/γος ε.α , Πολιτ. Μηχανικός,
πρώην αιρετός της αυτοδιοίκησης ν. Χανίων,
πρώην πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος ΕΑΣ (ΕΒΟ-ΠΥΡΚΑΛ).
προσωπική ιστοσελίδα: www.aksiokratia.gr
